خداوند در قرآن کریم به نعمت زبان اشاره فرموده و می فرماید: «الرَّحْمنُ عَلَّمَ الْقُرْآنَ خلق الانسان عَلَّمَهُ الْبَیانَ» (الرحمن/1)
زبان عمده ترین وسیله ای است که مردم به کمک آن با یکدیگر ارتباط فکری برقرار می کنند و ایجاد تفاهم و انتقال مفاهیم از طریق زبان صورت می گیرد. در یک جمله زبان ملاک ارزش و معرف شخصیت انسان و ترازوی عقل اوست.
حضرت علی ـ علیه السلام ـ می فرماید: المرءُ مخبوء تحت لسانه؛ شخصیت هر کس در پی زبان اوست. (نوری، مستدرک الوسائل ج9،ص 22)
زبان با تمام فوائدی که برایش ذکر می شود مفاسد و آفاتی نیز دارد که باید آنها را شناخت تا با کنترل زبان، از ابتلاء به آن آفات پیشگیری و اجتناب ورزید.
بعضی گناه زبان رو 70 مورد و بعضی دیگر 40 مورد برشماردنند که من فکر میکنم از هزارتا هم بیشتره....
چون سخن گفتن فقط به این نیست که تکلم کنیم با نوشته هامون هم داریم حرف میزنیم...
صحبت با نامحرم:
یکی از موارد گناه زبان صحبت با نامحرم هست .
علاوه بر آنکه لازم است محتوای مطالبی که بین دو جنس مبادله می شود، پسندیده باشد، همچنین ضرورت دارد که افراد لحن کلام خود را به گونه ای قرار دهند که از ایجاد هر گونه تحریک، تطمیع و وسوسه در مخاطب جلوگیری شود. خداوند متعال به همسران پیامبر می فرماید: «یا نِساءَ النَّبِی لَسْتُنَّ کأَحَدٍ مِنَ النِّساءِ إِنِ اتَّقَیتُنَّ فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیطْمَعَ الَّذی فی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفا؛. ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از زنان معمولی نیستید اگر تقوا پیشه کنید؛ پس به گونه ای هوس انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید. (احزاب/32)
حق زبان:
امام سجاد(ع) در بیان حقوق اعضاء، در مورد حق زبان می فرماید: و اما حق زبان آن است که او را از دشنام و زشت گویی برحذر داری، و به نیک گفتاری عادت دهی، و او را آمیخته با ادب به حرکت درآوری، و افسار آن را جز در موارد منافع دین و دنیا نگهداری، و از پرچانگی بازداری، و از بیهوده گویی دور نمایی... زیبایی عقل و خرد به نیک زبانی و درست سخن گفتن بستگی دارد.»
راه ترک گناه زبان:
زبان هم مانند دیگر اعضای بدن انسان است که اگر از قوانین و احکام الاهی تخلف کند، یکی از ابزارهای گناه و معصیت است، چنان که اگر از دستورات شرع مقدس پیروی کند، از ابزار و وسایل اطاعت است. بنابراین مراقبت از این ابزار و وسیله در جلوگیری از انجام گناه مانند دیگر اعضا و جوارح است، و فرق چندانی با دست، پا و... ندارد. پس، بهترین راه برای نجات از گناه از بین بردن جهل و غفلت است.
راه کار عملی:
1-تقویت رابطه با خداوند و معصومین (ع)
2-توجه به آثار خوب ترک گناه و آثار بد انجام گناه:
* خداوند متعال در قرآن کریم دربارۀ نکوهش غیبت میفرماید: «و هیچ یک از شما دیگرى را غیبت نکند، آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مردۀ خود را بخورد؟! (به یقین) همۀ شما از این امر کراهت دارید.(حجرات/12)
3-تقویت اراده
امام باقر (ع) می فرماید:
«از اندرزهاى لقمان حکیم به فرزندش این بود که فرزند عزیز!… کسى که مالک زبان
خود نباشد، سرانجام پشیمان خواهد گشت. (کلینى،محمدبن یعقوب، الکافی، ج ۲، ص ۶۴۲)
علیه وبتون
سخنان بسیا بسیار سرسنگین و قابل تامل همراه با اسناد معتبر (قرآن )